Blender – wolne i otwarte oprogramowanie do modelowania i renderowania obrazów oraz animacji trójwymiarowych o niekonwencjonalnym interfejsie użytkownika. Umożliwia także tworzenie prezentacji interaktywnych (np. gier) na własnym silniku graficznym (istnieje osobny program pozwalający uruchamiać takie prezentacje).
Źródło: Wikipedia
Blender w akcji Tyle ma do powiedzenia wikipedia, ale ponieważ słowa nie są w stanie oddać potęgi Blendera, poniżej kilka filmików i linków, które pokazują co ten program potrafi zrobić w odpowiednich rękach. Warto podkreślić, że Blender jest programem darmowym i może być używany zarówno do celów komercyjnych jak i "domowych".
Warto też zerknąć do naszych działów WIP (Work In Progress) oraz Prace ukończone gdzie można podpatrzeć różne rozwiązania, dopytać autorów o ich techniki, albo pooglądać ładne prace.
Pobierz Cechą charakterystyczną Blendera jest jego szybki rozwój. Z tego też powodu nie zalecam korzystania ze starych wersji oraz spolszczeń do programu. Wszystkie nowe tutoriale (nawet polskie) operują angielskim nazewnictwem. Najnowszą wersję programu zalecam pobrać z oficjalnej strony - blender.org. Znajduje się tam też wersja portable, która działa prosto po wypakowaniu z .zip'a.
Specjalne buildy (np. z eksperymentalnymi funkcjami) można znaleźć na graphicall.org. Przy okazji graphicall.org warto też wspomnieć o pasteall.org - hosting dla plików tekstowych, obrazków lub plików .blend.
FAQ FAQ to spis najczęściej zadawanych pytań i zbiór często występujących problemów. Jeżeli nie znajdziesz tutaj odpowiedzi na swój problem to skorzystaj z wyszukiwarki na górze strony. Jeżeli i to nie pomoże to napisz o swoim problemie na naszym forum w odpowiednim dziale.
1. Ogólnie o Blenderze:
Jak zacząć? Na początek warto pobawić się i oswoić z programem. Później można zabrać się za tutoriale. Warto odwiedzić strony z dobrymi jakościowo tutorialami (zobacz podpunkt Porady / Linki / Tutoriale). Zakładanie tematów WIP to również dobry pomysł aby rozwinąć swoje umiejętności.
Częstym błędem jest korzystanie z zdezaktualizowanych wersji Blendera lub starych tutoriali. Staraj się zawsze korzystać z najnowszych materiałów. Blender potrafi się bardzo szybko zmieniać.
Jak zmienić język programu na polski? Nie rób tego. Cechą charakterystyczną Blendera jest jego szybki rozwój. Z tego też powodu nie zalecam korzystania ze starych wersji oraz spolszczeń do programu. Wszystkie nowe tutoriale (nawet polskie) operują angielskim nazewnictwem.
Blender na Windowsie czy Linuksie? Jakiś czas temu powiedziałbym, że zdecydowanie Linuks, ale obecnie różnice w wydajności obu wersji są niewielkie. Na pewno zarządzanie SWAPem w Linuksie jest lepsze, więc jeżeli bawisz się w ciężkie sceny i masz mało RAMu warto przetestować Linuksa.
Jakie osiągi powinien mieć mój procesor / moja karta? Jaką wydajność mają inne procesory / karty? http://blenchmark.com/
Jak dostać się do opcji programu? File => User Preferences [ctrl+alt+u]
Gdzie Blender trzyma cache? / Blender zjada mi dysk. Cache potrafi urosnąć do olbrzymich rozmiarów i zająć sporą część dysku, szczególnie przy symulacjach lub ciężkich scenach. To co możesz zrobić to: 1. Zmień ścieżkę zapisu cache: File => User Preferences => File =>Temp / Render Cache 2. Sprawdź folder: C:\Users\[nazwa_użytkownika]\AppData\Roaming\Blender Foundation\Blender\[wersja_blendera]\cache
Plik .blend został uszkodzony. Nie często, ale zdarza się. Co można zrobić: 1. Sprawdź folder TMP, mogą się tam znajdować auto-save'y. 2. File => Recover Last Lession / Recover Auto Save 3. W niektórych przypadkach można wyciągnąć z uszkodzonego pliku jego zawartość do nowego pliku za pomocą Append lub Link (File => Append / Link).
Skrypty / Addony Skrypty instaluje się w oknie File => User Preferecens => Add-ons
Jak zapisać ustawienia programu tak, aby Blender wczytywał je przy każdym uruchomieniu? Z okna informacyjnego wybieramy File, a następnie Save Startup File (lub klikamy Ctrl U).
Jak wczytać domyślne ustawienia programu? Z okna informacyjnego wybieramy File, a następnie Load Factory Settings.
Czy Blender posiada autosave? Tak, Blender posiada autosave (okresowe automatyczne zapisywanie pracy). Aby go uruchomić należy wejść w opcje programu (File => User Preferences), a następnie przejść do menu File i szukać Auto Save.
Do czego służy Pack Data? Dzięki Pack Data można w pliku .blend umieścić takie rzeczy jak tekstury czy zdjęcia referencyjne, czyli dane które są normalnie zapisane poza plikiem .blend. Pack Data tworzy kopię zewnętrznych danych wewnątrz pliku .blend, dzięki czemu nie musimy się obawiać że utracimy je w wyniku przenoszenia naszej pracy.
Aby użyć Pack Data należy z górnego okna informacyjnego kliknąć na File => External Data => Automatically pack into .blend.
Jak rozpakować zapakowane dane wewnątrz pliku .blend? Aby rozpakować dane należy z górnego okna informacyjnego kliknąć na File => External Data, a następnie na Unpack All Into Files... Następnie należy wybrać jedną z opcji, określającą co Blender ma zrobić z rozpakowywanymi danymi. Jeśli będziesz chciał po rozpakowaniu modyfikować dane, które będziesz chciał potem znów zapakować, wówczas wybierz Use files in original location (create when necessary) lub Write files to original location (overwrite existing files).
Jak zmniejszyć wagę pliku .blend? Plik .blend można skompresować, dzięki czemu zostanie zmniejszona jego waga. Aby uaktywnić kompresję pliku należy przy zapisywaniu (File => Save As) wybrać z lewego menu Compress.
Jak automatycznie przełączyć się na widok z góry, z boku a także od przodu? Aby dokonać tego należy na nagłówku okna widoku 3D kliknąć na menu View, a następnie wybrać odpowiedni widok: Side to widok z boku, domyślnie z prawej strony (Right, skrót klawiaturowy to 3 na NumPadzie), Front to widok od przodu (1 na NumPadzie), Top to widok z góry (7 na NumPadzie), a User to widok ustawiony przez użytkownika. Można też się przełączyć na widoki od tyłu, z drugiego boku, a także od spodu. Aby to zrobić należy kliknąć na Ctrl a potem na skrót klawiaturowy przeciwnego widoku, tak więc aby przełączyć się na widok od spodu (Bottom) należy wcisnąć Ctrl NumPad 7, na widok z drugiego boku (Left) Ctrl NumPad 3, a na widok od tyłu (Back) Ctrl NumPad 1.
NumPad5 wyłącza perspektywę.
2. Częste problemy:
Czarne linie/artefakty na modelu/załamania To podwójne wierzchołki lub odwrócone normale. W edit mode zaznacz cały model [A] i wciśnij [W] => remove doubles i [ctrl+N].
Może to być też za niski camera clipping.
Należy także uważać na odpowiednią topologię siatki modelu. Unikaj zbyt wielu krawędzi wychodzących z jednego wierzchołka (szczególnie na zakrzywionych powierzchniach), wydłużonych trójkątów. Dobrą praktyką jest modelowanie bez ngonów (ścian o liczbie wierzchołków większej niż 4), ale jeżeli ich potrzebujesz, najlepiej sprawdzają się przy ułożeniu wszystkich wierzchołków na jednej płaszczyźnie. Wiele zastosowań modeli (np. gameart) wymaga od grafika modelu o siatce złożonej głównie z kwadratów (ułożonych w rozsądny sposób w pętle, czyli loopy), z minimalną ilością trójkątów. Topologia siatki to bardzo szerokie pole do eksperymentowania i łatwo znaleźć na ten temat materiały, szczególnie jeśli interesuje Cię modelowanie postaci.
Obiekty się nie renderują. Sprawdź czy mają zaznaczoną widoczność.
Sprawdź też czy renderujesz odpowiedni layer.
Jak ustawić prawdziwą skalę w Blenderze / wymiary metryczne?
Jak ustawić perspektywę izometryczną?
Nie znasz skrótu dla określonej funkcji, ale kojarzysz mniej więcej jej nazwę? Użyj spacji i wpisz szukaną frazę. Otrzymasz również skrót klawiszowy.
Blender nie działa, nie uruchamia się Spróbuj uruchomić wersję .zip. Jeżeli zadziała to oznacza, że brakuje jakichś bibliotek. Spróbuj zainstalować Visual C++ 2013 Redistributable Package lub najnowsze łatki do Windowsa oraz sterowniki do karty graficznej.
Jeżeli to nie pomaga odpal Blendera z CMD aby złapać ewentualny log błędu, który wyrzuca konsola. Aby to zrobić uruchom CMD i wpisz: C:\blender_folder\blender.exe --debug-all lub C:\blender_folder\blender.exe --debug
opcja --factory-startup pozwala na uruchomienie programu z domyślnymi ustawieniami.
Wynik wyszukaj w google lub załóż nowy temat.
Czasami również, nazwa użytkownika systemu lub ścieżka do pliku exe, zawierająca polskie litery może powodować problemy.
Optymalizacja pod słabe komputery Włączenie VBOs może znacznie pomóc. Tą opcję znajdziesz w File => User Preferences => System.
Przepalenia / hot pixele Można je zlikwidować poprzez opcję "Clamp". Im niższa wartość tym mocniej obniżana jest maksymalna jasność obrazu.
Dwie różne karty graficzne w Blenderze? Takie połączenie zadziała tylko w przypadku użycia jednej karty do renderingu a drugiej do wyświetlania interfejsu. Takie połączenie zadziała nawet z kartą AMD + Nvidia.
"Udało mi się pożyczyć Radeona HD6770 i przetestować go jako kartę do wyświetlania UI przy jednocześnie zainstalowanej GTX590 do obliczeń gpgpu. Pora rozwiać wątpliwości bo temat co jakiś czas wypływa a jednoznacznej odpowiedzi czy taki zestaw działa nie znalazłem.
Zainstalowałem Radka na sterownikach dostarczonych razem z kartą na płycie dvd. Wcześniej, jako główna karta słuzyła gtx590, więc darowałem sobie reinstalację sterowników od nvidi. Odpiąłem od niej kabel do monitora i wpiąłem do Radka. System, win7 64bit, wstał o dziwo bez problemów. System widzi obie karty - HD6770 i gtx590. Jedyny minus to brak możliwości dostania się do panelu ustawień nvidi - wyświetla się komunikat, że do karty nie jest podpięte żadne urządzenie wyświetlające. Jest to jedyna niedogodność jaką znalazłem i z pełną odpowiedzialnością stwierdzam, że Cycles działa w trybie cuda, przy wykorzystaniu gtx590 do obliczeń a Radeona HD6770 do wyświetlania interfejsu. Nie zauważyłem spowolnienia renderowania (gpu cuda), różnice w czaasach renderowania w "granicach błędu pomiarowego" (~1 sec i mniej). Całość chodzi płynnie i gładko. Zostawiłem go renderującego scenę testową i uruchomiłem kolejną sesję Blendera - tym razem builda z dynatopo, żeby sprawdzić wydajność tego zestawu przy obciążeniu obu kart. Mogę powiedzieć, że nie czuć tego, że gdzieś w tle leci render. Da się normalnie pracować, sculptować, teksturować itp." - szczyglo
Jeżeli chcesz renderować na dwóch kartach, zainteresuj się SLI lub CrossFire.
Okienka Blendera nie wyświetlają się, są "puste" / mrugają Zmień sposób ich wyświetlania. File => User Preferences => [zakładka]System => Window Draw Method ustaw na Overlap
Symulacje (cloth/particle) nie działają poprawnie, dziwnie się zachowują Zaaplikuj skalę, rotację i położenie obiektów. W object mode [ctrl+A].
Jak wyrówna wierzchołki do jednej linii? Zaznacz te wierzchołki i wciśnij [ S ] => [X/Y/Z] => [NumPad 0].
Porady
HDRI Czym jest HDRI: W skrócie - jest to sporych rozmiarów obraz, który można umieścić jako "tło" pracy, które generuje odbicia i światło bazowane na prawdziwym zdjęciu. Szczegółowe wytłumaczenie jak to działa w Blenderze: http://adaptivesamples.com/2016/02/23/what-makes-good-hdri
IOR IOR - Index Of Refraction - współczynnik załamania (za wiki: "załamanie fali związane ze zmianą jej prędkości, gdy przechodzi do innego ośrodka.") Jest to przydatne przy tworzeniu materiałów przezroczystych, takich jak woda, kryształy, szkło itp.
Color Management / Film Look Color Management pozwala na szybkie nakładanie filtrów na rendery bez konieczności odpalania zewnętrznych programów.
MatCapy / mat-capy MatCapy służą pomocą przy modelowaniu, uwydatniają błędy siatki i nierówności. Nie możesz jednak wyrenderować obrazu z ich użyciem. Włączyć możesz je tutaj - panel pod [N].
Wydajność przy prostej animacji w viewporcie: - wireframe: 24fps - shaded - ok 9fps (skacze między 6 a 12 fps) - matcap - 20fps
Przyspieszanie renderu (Cycles) Renderuj na gpu - File => User Preferences => System => Compute Device => CUDA / potem zadkładka Render => Render => Device => GPU Compute
ustaw odpowiednią liczbę Tilesów - dla GPU 256x256 dla CPU 64x64 - zakładka "Render" => Performance => Tiles istnieje również addon, który obliczy odpowiednią liczbę tilesów dla rozdzielczości: http://adaptivesamples.com/2013/09/11/auto-tile-size-addon/.
ustaw odpowiednią liczbę odbić dla światła:
rendery z kolejno - direct light / limited GI / full GI
Instancing Instancing pomaga w utrzymaniu wydajności viewportu przy dużej ilości takich samych obiektów. Przydatne przy dużych scenach zawierających takie obiekty jak np. rośliny, kamienie, tunele, powtarzające się elementy.
Linki
Książki papierowe / online
Jeżeli chodzi o aktualną literaturę o Blenderze po polsku to może być ciężko. Biblią Blendera było swego czasu "Blender kompendium" Helion 2007. Kamil Kuklo, Jarosław Kolmaga. Jednak jest to książka o wersji 2.4.
Warto jednak sięgnąć też po literaturę związaną ze sztuką tradycyjną czy nawet fotografią. Pewne zagadnienia przydadzą się również w grafice 3D.
Opowiadanie Obrazem W-WM 2010. Bruce Block Jest to prawdziwa kopalnia wiedzy na temat kompozycji obrazu, oddawania poczucia przestrzeni, grania kolorem, ruchem, linią, kształtem.
Cyfrowe oświetlenie i rendering Helion 2007. Jeremy Birn Książka podchodzi do tematu oświetlenia w sposób znacznie bardziej poważny niż większość tutoriali. Poruszane są tematy kompozycji z użyciem światła, fizyki światła, itp.
Color and Light James Gurney Książka przeznaczona jest dla artystów korzystających zarówno z mediów tradycyjnych jak i cyfrowych, 2D i 3D. Grafik 3D znajdzie tutaj wiedzę pomocną przy kompozycji i oświetleniu scen.
Imaginative Realism James Gurney Książka świetna dla aspirujących koncept artystów i podobnie jak przy pierwszej lekturze - przyda się w 2D i 3D.
Przydatne strony internetowe i jakościowe tutoriale
The Guerilla CG Project. [ANG] http://vimeo.com/user904568 Zbiór profesjonalnych filmów (videotutoriali), tłumaczących podstawowe pojęcia ze świata 3D. Te podstawy dotyczą wszystkich programów 3D, niezależnie czy jest to Blender czy Maya, czy też Max.
Na początek proponuję po prostu bawić się programem. Można przerobić jakiś pełny tutorial, który przeprowadzi Cię przez wszystkie kroki, albo wyszukiwać tutoriali na temat konkretnych funkcji, które są Ci w danej chwili potrzebne. Przejrzyj listę polecanych kanałów YT i stron z tutorialami (post wyżej). Warto też założyć WIPa na naszym forum.
Wszystko dobre...
...co się dobrze kończy.
1998-2024
Dziękuję wszystkim, którzy pomagali tworzyć i rozwijać Blenderownię w tym czasie. Dziękuję użytkownikom za chęć korzystania z serwisu. Nawiększą satysfakcję mam z tego, że kilka karier zawodowych zaczęło się na tym forum. Oraz z tego, że Blender jest oprogramowaniem mainstreamowym.
Cechą charakterystyczną Blendera jest jego szybki rozwój. Z tego też powodu nie zalecam korzystania ze starych wersji oraz spolszczeń do programu. Wszystkie nowe tutoriale (nawet polskie) operują angielskim nazewnictwem.
Blenderownia RSS - Forum